MBP Kalisz: Michael Punke Zjawa”

Zjawa” Michaela Punke’a jest do tej pory jedyną książką tego autora, pisarza, politycznego konsultanta i dyplomaty, przetłumaczoną na język polski. Do sięgnięcia po nią zainspirował mnie zarówno tytuł sugerujący, że będzie to horror, jak i zbliżająca się premiera filmu będącego ekranizacją książki.

Akcja powieści rozgrywa się w dziewiętnastowiecznej Ameryce Północnej. Tytułową zjawą jest główny bohater Hugh Glass, postać autentyczna, znany traper i podróżnik. Glass przyłącza się do wyprawy w Góry Skaliste na polowanie, którego celem jest zdobycie zwierzęcych skór przeznaczonych na handel. W bieżące wypadki wplecione są retrospekcje, z których poznajemy bogatą przeszłość głównego bohatera.

Grupa, którą dowodzi kapitan Andrew Henry, składa się z ludzi o różnych charakterach i życiorysach. Niektórzy uciekają przed długami, inni szukają przygody. Oczywiście, wszyscy chcą zarobić. Żeby przeżyć podczas takiej wyprawy, trzeba mieć dużo umiejętności i woli przetrwania. Na szczęście tych akurat jej uczestnikom nie brakowało.

Szczególnie ciężką próbę przechodzi Glass. Pewnego dnia napotyka niedźwiedzia i stacza z nim zaciekłą walkę. Choć ciężko poraniony, przeżywa. Muszę wyznać, że opis obrażeń, jakich doznał główny bohater, napełnił mnie wątpliwościami, czy to możliwe. Oglądam często programy survivalowe i wiem, że nawet niewielka rana odniesiona w nieprzyjaznych warunkach może doprowadzić do przedwczesnej śmierci. Moje wątpliwości podsycał też fakt, że wielu bohaterów książki to postacie autentyczne, a i liczne opisane w niej wydarzenia również miały miejsce naprawdę. Właśnie dlatego nie chciało mi się do końca uwierzyć, że Glass mógł faktycznie taką walkę przeżyć, a potem jeszcze wylizać się z otrzymanych ran. Wydawało mi się to tak nieprawdopodobne, że o mało nie przerwałem lektury. Jednak ciekawość, co będzie dalej, wzięła górę. Uznawszy, że autor powieści po prostu przedobrzył z sugestywnością opisu pojedynku Glassa z niedźwiedziem, czytałem więc dalej.

Po pewnym czasie Glass zostaje odnaleziony przez swój oddział. Jego stan z każdą godziną się pogarsza, lecz kapitan Henry nie chce go zostawić. Jednak inni uczestnicy wyprawy uważają go za zbędny balast. Co zrobić z rannym, gdy w promieniu wielu mil nie żadnych siedlisk ludzkich? Postanawiają pozostawić Glassa, licząc na to, że przeżyje do momentu, aż przybędzie jakaś pomoc. Kapitan wybiera z grupy dwie osoby, Johna Fitzgeralda i Jima Bridgera, aby pozostali z rannym i go ochraniali, a w razie śmierci pochowali. Ci jednak po pewnym czasie porzucają go i odchodzą, a na dodatek kradną mu jego ulubioną strzelbę.

Ranny i osłabiony Glass zostaje sam. Musi stawić czoła dzikim zwierzętom, groźnej przyrodzie i nieprzyjaźnie nastawionym do intruzów Indianom. Właściwie dopiero teraz zaczyna się główny wątek powieści zemsta Glassa na swoich towarzyszach. Chęć tej zemsty jest tak silna, że to ona determinuje go do walki o przeżycie.

Po Zjawę” powinni sięgnąć miłośnicy thrillerów psychologicznych i książek przygodowych, nawet jeśli widzieli wcześniej oscarowy film z Leonardo DiCaprio w roli głównej. Ekranizacja nie jest bowiem wierna literackiemu pierwowzorowi, reżyser dodał wiele scen. W filmie Glassa mści się za zabicie jego przybranego syna. Także zakończenia książki i filmu nie są takie same. Nie jest to z mojej strony zarzut, ekranizowanie literatury często wymaga takich zabiegów. Za to i książka, i film są tak samo brutalne.

Dodam jeszcze, że na początku książki zamieszczona jest mapa całej trasy, którą przemierzył główny bohater w trakcie swej wędrówki przez Góry Skaliste. Na końcu natomiast znajdują się krótkie noty biograficzne bohaterów.

Grzegorz Tomżyński

Książkę Michaela Punke’a Zjawa” posiadamy w naszym księgozbiorze.

Miejska Biblioteka Publiczna im. Adama Asnyka w Kaliszu, mbp.kalisz.pl/, mbp.kalisz.pl/art,910,michael-punke-zjawa# skip