Jak szybko i skutecznie zwalczać szkodniki w rzepaku

W uprawie rzepaku ozimego występuje wiele gatunków szkodników, które mogą znacząco obniżać plon nasion. Dlatego konieczne jest prowadzenie monitoringu i aplikacja skutecznych środków owadobójczych, aby zapewnić optymalny wzrost i rozwój roślin. W przygotowanym materialne można znaleźć informacje jak zwalczyć szkodniki łodygowe, słodyszek rzepakowy oraz szkodniki łuszczynowe, czyli wiosenne szkodnik rzepaku o największym znaczeniu gospodarczym. 

Jakie szkodniki są największym zagrożeniem dla rzepaku?

Chowacz brukwiaczek i chowacz czterozębny

Pierwsze szkodniki w rzepaku ozimym można zaobserwować wiosną, gdy temperatura gleby przekroczy 5°C. Wówczas na plantacji pojawia się chowach brukwiaczek. Nieco później nalatuje na nią chowacz czterozębny. Oba gatunki chrząszczy nazywane są szkodnikami łodygowymi, ponieważ ich larwy żerują wewnątrz pędu rzepaku. Monitoring obecności tych szkodników należy prowadzić przy pomocy żółtych naczyń, a zabieg środkami owadobójczymi należy wykonać po przekroczeniu progu ekonomicznej szkodliwości. 

Ekonomiczny próg szkodliwości chowacza brukwiaczka to 10 chrząszczy w żółtym naczyniu w ciągu 3 dni lub 2-4 chrząszcze na 25 roślinach rzepaku. Z kolei chemiczne zwalczanie chowacza czterozębnego należy rozpocząć po stwierdzeniu 20 chrząszczy w żółtym naczyniu w ciągu 3 dni lub 6 chrząszczy na 25 roślinach rzepaku.

Zwykle zabieg środkiem owadobójczym wykonuję się w celu zwalczenia chowacza brukwiaczka, a chowacz czterozębny eliminowany jest przez zabieg na słodyszka rzepakowego.

Słodyszek rzepakowy

Przed kwitnieniem rzepaku w uprawie można zaobserwować czarne, bardzo charakterystyczne chrząszcze- słodyszka rzepakowego. Wygryzają się do pąków kwiatowych, niszczą je i powodują ich zamieranie. W efekcie czego, rośliny rzepaku mniej obficie kwitną i zawiązują mniejszą liczbę łuszczyn. Zwalczanie słodyszka rzepakowego należy przeprowadzić w fazie zwartego kwiatostanu (BBCH 50), gdy podczas lustracji zaobserwujemy 1-2 chrząszcze na jednej roślinie lub w fazie poprzedzającej „żółty pąk” (BBCH 55-59), gdy liczba chrząszczy na jednej roślinie wynosi 3-5.

Chowacz podobnik i pryszczarek kapustnik

Wraz z opadaniem pierwszych płatków rzepaku ozimego na jego uprawy nalatuje ostatnia grupa szkodników — szkodniki łuszczynowe. Ich pospolita nazwa wywodzi się z miejsca żerowania larw, które niszczą nasiona i ich zawiązki znajdujące się w łuszczynach.

Otwór w łuszczynie, przez który chowacz podobnik składa jaja, jest wykorzystywany również przez pryszczarka kapustnika. Dlatego też bardzo często w jednej łuszczynie można natrafić na oba gatunki szkodników.

Aplikację środka owadobójczego należy przeprowadzić po przekroczeniu progu ekonomicznej szkodliwości, który wynosi:

• chowacz podobnik - 1 chrząszcz na jednej roślinie
• pryszczarek kapustnik - 1 muchówka na jednej roślinie

Łuszczyny, w których żerują szkodniki, są osłabione i bardziej podatne na przedwczesne otwieranie i osypywanie nasion, dodatkowo ptaki w poszukiwaniu pokarmu mogą je "rozrywać".

Więcej niż jeden zabieg środkiem owadobójczym

W okresie wiosennym w uprawie rzepaku ozimego występuje 5 gatunków szkodników o bardzo dużym znaczeniu gospodarczym. Do ich zwalczania leży zastosować odpowiednie insektycydy o właściwościach dostosowanych do: eliminowanego agrofaga, przebiegu pogody oraz fazy rozwojowej rośliny uprawnej.

Na przestrzenie ostatnich lat znacznie zmalała liczba dostępnych substancji czynnych wschodzących w skład środków owadobójczych, które mogą być wykorzystane do zwalczania szkodników w rzepaku. Nie ma już do dyspozycji takich substancji czynnych jak:

• dimetoat
• chloropiryfos
• tiachlopryd
• alfa-cypermetryna

W ochronie insektycydowej rzepaku ozimego dużą rolę odgrywa obecnie substancja czynna acetamipryd (np. Lamnos 20 SP). Działa na rośliny powierzchniowo, wgłębnie oraz systemicznie, natomiast na szkodniki kontaktowo i żołądkowo. Cennym uzupełnieniem technologii ochrony insektycydowej są środki owadobójcze z grypy pyretroidów np. TopGun 050 CS. 

Rzepak ozimy jest bardzo ważną uprawą w Uni Europejskiej oraz Polsce, dlatego też firmy produkujące środki ochrony roślin, poszukują rozwiązań mogących zastąpić wycofane wcześniej substancje czynne. Rejestrowane są w uprawie rzepaku ozimego substancje czynne, które wykorzystywane są do eliminacji szkodników w innych uprawach. Jedną z takich substancji jest flupyradifuron.

Jakie środki owadobójcze wybrać?

Oto kilka insektycydów, które mogą być przydatne w tworzeniu programów ochrony owadobójczej rzepaku ozimego. Poniżej tabela wskazuje jakie produkty można wykorzystać do zwalczania poszczególnych gatunków szkodników.